Wystawa Gauguina w Tate Modern zostala obwolana wydarzeniem roku jeszcze przed otwarciem. Ogromne oczekiwania wobec pierwszej od 50 lat wystawy Gauguina w Londynie polaczone z intensywnym marketingiem przelozyly sie na kolejki chetnych i likendowe oblezenia Tate Modern ktory wciaz trwaja. I tu wlasciwie mozna zakonczyc recenzje bo niezaleznie od tego co o niej mowia i pisza, i tak trzeba te wystawe zobaczyc.
Lubi sie mowic o artystach ze wymykaja sie klasyfikacjom i trudno im nadac etykietke, ale chyba nigdy nie jest to stwierdzenie bardziej prawdziwe niz w przypadku Gauguina. Dla potrzeb wprowadzenia, mozna przykleic mu etykietke postimpresjonisty i pasjonata egzotyki (exoticism - czy odpowiednie slowo istnieje w jezyku polskim?). Ale uproszczenie takie nie pozwoli na odpowiednie zrozumienie przemoznego bogactwa jego zycia i tworczosci. Przyjrzyjmy sie Gauguinowi nieco lepiej - zaczynajac od zyciorysu.
Zyciorysem Gauguina moznaby spokojnie obdzielic kilku ludzi. Polsierota o peruwianskich korzeniach, urodzony w Paryzu, czesc dziecinstwa spedzil w Limie, czesc w Orleans pod Paryzem. 3 lata mlodosci spedzil w marynarce handlowej aby pozniej przeniesc sie do marynarki wojennej na kolejne 2. W wieku 20 lat zostal maklerem w Paryzu. 2 lata pozniej ozenil sie z Dunka z ktora splodzil 5 dzieci. Malowal tylko w wolnym czasie. W wieku 33 lat przeniosl sie wraz z rodzina do Kopenhagi jednak po roku powrocil do Paryza, zostawiajac rodzine w Danii i zaczal malowac na pelen etat.
Szukajac inspiracji tworczej, a przede wszystkim stabilnosci psychicznej po okresach depresji i probach samobojstw, zaczal podrozowac. Najpierw na Karaiby (Panama, Martynika), a pozniej na wyspy Oceanu Spokojnego (Tahiti, Markizy). To tam powstaly jego najbardziej znane obrazy egzotycznych pieknosci o charakterystycznych meskich rysach. Tam tez zmarl na syfilis w wieku 54 lat. Z daleka od rodziny ktora zostawil, kregu krytyki ktory nie docenil jego tworczosci i europejskich konserwatywnych norm obyczajowych ktore porzucil na rzecz prostego i przyjemnego zycia na wyspach Polinezji, znanych z liberalnych obyczajow i wyzwolonych zachowan towarzyskich i seksualnych.
Wystawa w Tate Modern znakomicie pokazuje bogactwo tworczosci Gauguina. Klasyczne i impresjonistyczne autoportrety i portrety rodziny, tematyka religijna w osobistym ujeciu, bajkowe i symboliczne sceny na tle francuskich pejzazy, martwa natura w ujeciu wczesnoekspresjonistycznym i wreszcie obfite i zroznicowane serie obrazow z podrozy na Karaiby i do wysp Polinezji. Do wielosci tematow dochodzi jeszcze szeroka estetyka i kolorystyka: od stonowanych, miekkich pasteli we wczesnych pejzazach, przez czyste, zywe barwy wprowadzajace kolorystyczna egzotyke az po fowistyczne, jaskrawe kolory na obrazach symbolicznych. Po przejsciu przez 11 sal wystawy, przyklejenie Gauguinowi etykietki jest po prostu niemozliwe.
Ciekawym uzupelnieniem wystawy sa nieznane szerszej publicznosci rzezby, drzeworyty i obiekty sztuki uzytkowej autorstwa Gaguina (np piekna drewniana elewacja jego chaty z Markizow) , jak rowniez sale prezentujace kontekst historyczny i obyczajowy konca XIX wieku.
Jednym slowem hit sezonu. Trzeba zobaczyc.
___________________________________________
Przydatne linki:
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz