niedziela, 13 listopada 2011

Leonardo da Vinci - malarz na dworze Mediolanu w National Gallery


To wystawa roku, bez dwoch zdan. Leonardo da Vinci to absolutny mistrz, niedoscigniony geniusz kompozycji i techniki, gigant ktory ponad 500 lat temu polozyl podwaliny pod swiatowe malarstwo. To absolutny numer 1 wszechczasow. National Gallery udalo sie zgromadzic na jednej wystawie az 9 sposrod zaledwie okolo 20 obrazow wykonanych przez Leonarda, jak rowniez bardzo wiele jego szkicow i notatek. To najbardziej kompletne zestawienie jego prac w historii sciagnietych na te okazje z Luwru, Ermitazu, Pinakoteki Watykanskiej, prywatnych kolekcji m.in. Elzbiety II i... Muzeum Czartoryskich w Krakowie (Dama z Lasiczka ponizej). Ta wystawa to wpanialy rarytas. Bilety zostaly wyprzedane do grudnia, ale warto za kazda cene dostac sie na pokazy w styczniu 2012. Wystawa zostaje w Londynie tylko do 5 lutego.

Leonardo da Vinci - Dama z lasiczka (1489-90)

List innowacji ktore wyszly spod reki Leonarda w architekturze, rzezbie, inzynierii, anatomii, botanice i wielu innych dziedzinach nauki i sztuki jest nieprawdopodobna. Rowniez w malarstwie Leonardo wprowadzil szereg nowych rozwiazan. Stworzyl on pierwsze portrety psychologiczne, a wiec takie ktore nie tylko szczegolowo oddaja wyglada modela, ale takze przez sposob jego przedstawienia opisuja jego osobowosc (Mona Lisa, Dama z Lasiczka). W swoich obrazach wykorzystal unikalna na owczesne czasy znajomosc anatomii, botaniki i geologii. Wprowadzil nowatorskie rozwiazania techniczne z zakresu perspektywy, swiatla, kolorow i gradacji tonow. Uznaje sie go tez za mistrza kompozycji. Praktycznie nie ma obszarow w ktorych rozwiazan Leonarda nie uznaje sie za przelomowe i mistrzowskie.

Giampietrono (wg Leonardo da Vinci) - Ostatnia wieczerza (1495-98)
Kopia wykonana ok 1515

Leonardo da Vinci podjal sie ilustracji najwyzszych ranga scen kultury chrzescijanskiej i bez cenia watpliwosci mierzyl sily na zamiary. Ciezkosc gatunkowa portretow Chrystusa, Jana Chrzciciela, Madonny czy powaga ostatniej wieczerzy wspolgra z kalibrem geniuszu Leonarda. Jego arcydziela takie jak Ostatnia wieczerza czy Madonna wsrod skal sa na absolutnym szczycie arcydziel swiatowej kultury. Podziwiajac ich piekno, niedoscigniona kompozycje i technike az nie chce sie wierzyc ze maja ponad pol tysiaca lat! Na wystawie szczegolne wrazenie robi zestawienie dwoch wersji Madonny wsrod skal - wczesniejszej (na stale w Luwrze) i pozniejszej (na stale w National Gallery). Fascynujace jest jak dokladnie widac progresje techniki i mysli Leonarda na przestrzeni ok 15 lat ktore dziela te dwie wersje. Piekno w czystej postaci.

Leonardo da Vinci - Madonna wsrod skal
(Wersja z Luwru 1483-86 / wersja londynska 1495-1508)

Z wystawy dowiemy sie tez, ze Leonardo byl pracoholikiem i perfekcjonista, nieustannie nanoszacego poprawki i zmieniajacego podejscie do kompozycji, detali, oswietlenia, kolorow i tonow. Nie tylko na etapie przygotowan i szkicow, ale takze w trakcie pracy nad wlasciwym egzemplarzem. Niestety przelozylo sie to na ilosc wykonanych przez niego prac (znamy ok 20). Ponizszy trailer zapowiada 20-minutowy film towarzyszacy wystawie i przybliza styl pracy Leonarda na ciekawych przykladach.

Dodatkowego smaczku tej wspanialej wystawie dodaje fakt ze po raz pierwszy publicznie zaprezentowano na niej obraz Zbawiciela Swiata, uznany za dzielo Leonarda dopiero w 2005 roku. Przepiekny obraz przedstawia Chrystusa ujetego wedlug kanonow piekna Leonarda, blogoslawiacego ludzkosc jedna reka, a w drugiej trzymajacego krysztalowa kule reprezentujaca wszechswiat. Wedlug wlascicieli (konsorcjum amerykanskich marszandow) moze on osiagnac wycene 125 milionow funtow. To uczyniloby z niego najdrozsze dzielo sztuki kiedykolwiek sprzedane. Trzeba przyznac ze obraz jest zjawiskowy i zwlaszcza na zywo robi piorunujace wrazenie.

Leonardo da Vinci - Zbawiciel swiata (Salvator Mundi, 1490-1519)

Tytulem podsumowania, to najlepsza wystawa jaka widzialem w Londynie do tej pory i ciezko sobie wyobrazic co mogloby ja przebic. Pod wzgledem kalibru i wagi prac, atmosfery wyczekiwania, wartosci dydaktycznej i aktualnosci (Salvator Mundi!). Absolutny hit!

___________________________________________
Przydatne linki:

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz